خواص پونه از زبان بو علی سینا

خواص پونه از دید حکیم ابوعلی سینا

بو علی سینا و به استناد مطالب جلد دوم کتاب قانون، حکیم بزرک ایرانی با برشمردن انواع پونه می گوید که پونه گوهری است لطیف و پونه کوهی از پونه جویباری قوی تر است.

به گفته او تندی و تلخی که پونه دارد بسیار گرم کننده است و به ویژه پونه کوهی در نرمش دادن موثرتر از جویباری است. خون را به وی پوست می کشد و قرحه آور است. پونه عرق ریز است و بسیار گرمی ­بخش. مواد را از ژرفای تن جذب می کند. تکه کننده و خشکاننده و گرم کننده است.

پونه، بویژه پونه سبز را همچنین با شرابی بپزند و بر پوست نهند تا لکه های سیاه و خونی را که زیر پلک ها پیدا می شود از بین ببرد.

برای درمان درد مفاصل آب­پزش را بخورند. کوفتگی پیرامون ماهیچه را برطرف می کند. ضماد پونه که پوست را می سوزاند هم داروی عرق النساء است. ضماد پونه مزاج اندام را تغییر میدهد و جاذبی است که از ژرفا جذب می کند. همچنین پونه را بخوردد و به دنبالش آب پنیر سرکشند و چندین روز پی در پی تکرار کنند که در علاج پاغر و واریس مفید است.

 پونه‌ای که ( غلیجن ) نام دارد نیز خوردنش داروی ترنجیدگی و مالیدنش بر پوست که خون را بسوی پوست می‌کشد علاج نقرس است .

خواص دیگر انواع پونه

چون پونه هم تحلیل‌برنده و هم تکه‌کننده و نرمی‌بخش است خوردنش در علاج جذام هم مفید است.

افشره‌اش کرم گوش را از بین می‌برد و پونه کوهی داروی زخم دهان است و ریختنی‌ها را از سوراخ بینی بیرون سازد. سوختۀ غلیجن هم لثه را استوار سازد .

آب‌پز پونه علاج بلند نفسی ( انتصاب النفس ) است . پونه تنها و بویژه اگر با انجیر خورند سینه را از خلط‌های غلیظ و لزج پاک می نماید. درمان درد دنده است و کوهی از جویباری در این باره موثر تر و غلیجن همه این کارها را می‌کند. سرکه را بر پونه پاشند یا پونه‌ای که تازه در سرکه ریخته‌اند به بینی غش‌کرده نزدیک کنند تا از بوی آن به هوش آید . پونۀ شاک هم در علاج تپش قلب مفید است .

هر پونه‌ای و بویژه پونۀ کوهی بی‌اشتهایی و ضعف معده را هم از بین می‌برد و سکسکه را تسکین می‌دهد. پونه که زداینده و باز کننده و نرم‌کننده مواد صفرایی و سودایی است ، خودش و آب‌پزش در علاج یرقان مفید است. اگر بیمار یرقانی خود را با آب پز و پونۀ کوهی شستشو دهد عرق کند و سود بیند و اگر پونه را با انجیر خورند داروی استسقا است .

آب پز پونه برای پیچش و درد روده و قی و اسهال شدید مفید است . پونۀ بیابانی هم مسهلی ملایم است، بنفع زهدان است، کرم و بویژه کرمهای ریز را می‌کشد.

بیمار تب و لرز اگر هم آب‌پز پونه خورد ، یا پونه را در روغن بپزد و از آن روغن بر تن مالد بسیار نفع بیند .

خوردن و ضماد گذاشتن پونه پادزهر حشرات است . ضمادش تقریباً کار داغ‌گذاری را انجام می‌دهد. کسی که سم خورده اگر پونه را با شراب بخورد سم را از کار بیندازد. دودکردن برگ پونه هم حشرات را می‌گریزاند. گستردن برگش نیز دشمن حشرات موذی است. پونۀ بیابانی داروی نیش کژدم است و اگر در آب جوشیدۀ پونۀ کوهی را بخورند پادزهر دندان درندگان است.

منبع: گردآوری اختصاصی توسط وبسایت هربالیا